Bij elke lezing of workshop blijken er steeds weer vragen of opmerkingen te komen die ik nog niet eerder gehoord had. Ieder mens kijkt vanuit zijn eigen referentie, elk bedrijf en elk mens is anders. Er is dan ook geen oplossing die voor alle bedrijven en omstandigheden zal gaan werken. Ook valt op dat als je op het ene vlak een oplossing aandraagt, er weer een volgende vraag naar voren komt.
Afgelopen week tijdens een lezing voor een groep boeren bleek deze verscheidenheid opnieuw.
Een boer die graag meer aan natuurbeheer en grondwaterstandaanpassingen wilde doen, zat in een gebied waar weinig boeren dat zagen zitten. Hij kon dus onmogelijk wat aan de grondwaterstanden veranderen als de rest van de omliggende grondgebruikers daar niets in zagen zitten. Een andere boer zou wel aan weidevogelbeheer willen doen, maar haar grond lag in een gebied dat niet aangewezen was als weidevogelgebied in het ANLb. Een boer op kleigrond kan beter geen walnootbomen planten, een nat perceel is niet geschikt voor luzerne en niet iedereen is geschikt om kaas te maken of een boerderijwinkel te beginnen. En dan heb je ook genoeg boeren, die al die fratsen sowieso eigenlijk niet willen en gewoon willen melken.
Met één lezing of één workshop zijn al die vragen onmogelijk te beantwoorden.
Daarom hebben we het ontwikkeltraject opgezet: om met een kleine groep boeren en met meer tijd wél uitgebreid op zoek te kunnen naar het beste antwoord dat voor een ieder individueel past.
Gewoon onderzoeken welke knelpunten nieuwe vragen oproepen en wat daarop de antwoorden zijn. De tijd nemen om een idee verder uit te werken en door te rekenen en de ruimte hebben om alle voors en tegens op een rij te zetten.
Groot voordeel is dat je elkaar als groep kunt bevragen en kritisch naar elkaars argumenten kijkt en daardoor je eigen idee en beeld weer scherper krijgt.
Misschien komt daar uit dat je op de goede weg bent en helemaal niets hoeft te veranderen. Of dat de ideeën die je had totaal niet passen. Als je de tijd hebt genomen om alles goed in beeld te brengen, weet je dat je je besluit met voldoende argumenten kunt onderbouwen. Ik zie het als een mooie uitdaging om in het nieuwe jaar daaraan mijn bijdrage te leveren. Met mijn kennis en achtergrond vragen te beantwoorden, frisse kanttekeningen te plaatsen en bij te dragen aan een nieuw stappenplan voor een toekomstbestendige bedrijfsvoering.
